لوگو-هوم-200x3000

فلاسک مایع

فلاسک‌ها برای ذخیره و توزیع میعانات کرایوژنیک دراحجام کم طراحی گردیده که در آزمایشگاه‌های علوم مواد بیولوژیکی و لقاح های مصنوعی در برخی پژوهشگاه ها و… مورد استفاده قرار میگیرند.

این مخازن یک ظرف دو جداره است که در آن دو مخزن توسط  یک گردن فایبرگلاس به هم متصل میگردند. در طول فرآیند ساخت، بین این دو ظرف خلا می شود. خلاء ایجاد شده بین 2 مخزن بیرونی و درونی به عایق شدن مخزن داخلی کمک کرده و سبب ایجاد رنج تبخیر بسیار کند نسبت به زمانی که مایع کرایوژنیک در معرض هوا قرار می گیرد، می شود.

به عنوان مثال، تا زمانی که هنوز نیتروژن مایع در مخزن وجود دارد و روند تبخیر درحال صورت گرفتن است، بخارات ایجاد شده نیتروژن داخل مخزن به اندازه 160- درجه سانتی گراد (320- درجه فارنهایت) سرد است و سلول‌های جنسی ذخیره شده برای لقاح مصنوعی، در دمای مناسبی قرار می‌گیرند.

مخزن داخلی، توسط ساختار گردن مانندی از پوسته بیرونی آویزان شده است. یکی از ضعیف‌ترین مناطق فلاسک با ظرفیت کوچک، جوش‌هایی هستند که گردن مخزن را به محفظه داخلی و به بالای محفظه بیرونی متصل می‌کنند. کل وزن مخزن، توسط این گردن آویزان شده است (شکل 1).

فلاسک مایع
شکل 1 (نمایی از مخزن نیتروژن مایع بریده شده. توجه داشته باشید که وزن کل مخزن توسط گردنی که به مخزن بیرونی و داخلی چسبانده شده است تحمل می شود.)

بنابراین، همیشه باید تمامی جوانب احتیاط را در هنگام کار با مخزن رعایت نمود. مخزن دارای یک پوشش درب مانند (از جنس استایروفوم) می‌باشد و به طوری تعبیه شده که هنگام تبخیر گاز، اجازه خروج از مخزن را داشته باشد. این طراحی به حفظ یک دینامیک داخلی نسبی پایدار بین حجم گاز مایع و بخار گاز کمک می‌کند که منجر به تبخیر آهسته اما ثابت مایع می‌شود. همچنین این ساختار سبب می‌شود تا از ایجاد فشار، ورود رطوبت و هوا به داخل مخزن جلوگیری شود.

جنس پوسته بیرونی از آلومینیوم ساخته شده و به علت حساسیت این الیاژ می‌بایست با احتیاط کار کرد تا باعث فرو رفتگی یا آسیب نگردد. آسیب‌ها حتی هرچقدر هم که ممکن است جزئی به نظر برسد می‌تواند منجر به از دست دادن توانایی عایق بودن مخزن برای حفظ مایع شود. خستگی فلز و تنش‌های ساختاری نیز می‌تواند منجر به از دست رفتن تدریجی خلاء و افزایش تدریجی رنج تبخیرمایع شود.

فلاسک مایع
شکل 2 (مخزن بریده ای که ساختار داخلی یک مخزن نیتروژن مایع را نشان می دهد.( برش مخزن) )

نگهداری و مراقبت

  • مخزن باید در محیطی تمیز، خشک و دارای تهویه مناسب نگهداری شود.
  • از قرار دادن مخزن مایع تا حد امکان بر روی بتن خودداری کنید، زیرا ممکن است در سطح زیرین مخزن سایش و خوردگی ایجاد شود. (برای افزایش طول عمر، مخازن نیتروژن مایع را می‌توان یر روی یک سکوی چوبی یا کامپوزیت ذخیره کرد تا از تجمع رطوبت در زیر ظرف جلوگیری شود (شکل 3)
  • تمیز نگه داشتن بیرون مخزن و عاری از مواد شیمیایی بسیار مهم است. مواد شیمیایی می‌توانند برای پوسته بیرونی خورنده باشند، بنابراین می‌توان برای تمیز کردن مخزن از آب و صابون استفاده کنید.
  • از ریختن آب به گردن، چه هنگام تمیز کردن و چه در حین استفاده، خودداری کنید. همچنین در خصوص خیس شدن قاشقک‌ها بسیار باید دقت شود. اگر قاشقک خیس شد، اجازه دهید کاملا خشک شود. در صورت خیس شدن این قاشقک‌ها هنگامی که در گردن مخزن قرار می‌گیرد، آب در گردن یا قاشقک منجمد شده و به طور بالقوه باعث آسیب می‌شود. (زیرا گردن و قاشقک با هم منجمد می‌شوند.)
فلاسک مایع
شکل 3. مخزن نیتروژن مایع باید روی یک سکوی چوبی یا کامپوزیت ذخیره شود .( مخزن روی سکو)

حمل و نقل و جابجایی

  • در صورت حمل با وسیله نقلیه، مطمئن شوید که مخزن به طور ایمن و عمودی بسته شده است (شکل 4).
  • هر گونه آسیب به بدنه مخزن در اثر جابجایی، می‌تواند باعث از دست دادن زود هنگام مایع شود.
  • به خاطر داشته باشید که مایع به طور مداوم تبخیر شده و از مخزن خارج می‌شود و قرارگرفتن مخزن در فضای بدون تهویه با ایمن نیست. (در صورت حمل با وسیله نقلیه شخصی، حتما از جریان هوای تازه به داخل کابین ماشین توسط باز بودن پنجره‌ها اطمینان حاصل کنید.)
  • هنگام کار، مخزن نیتروژن مایع را در مکانی امن و مطمئن قرار دهید تا مورد اصابت ضربه و آسیب قرار نگیرد.

هنگام جابجایی، مخزن را با هر دو دسته بلند کنید تا آن را در یک سطح نگه دارید

فلاسک مایع
شکل 4. مخزن نیتروژن مایع در یک وسیله نقلیه برای حمل و نقل محکم شده است. (مخزن برای حمل و نقل ایمن شده است.)

نظارت بر میزان تبخیر

سرعت تبخیر مایع داخل فلاسک به دفعات باز شدن درب مخزن، نوع مخزن و یکپارچگی آن بستگی دارد.

 برای اندازه‌گیری سطح مایع و حجم باقی مانده از مایع، یک چوب اندازه‌گیری چوبی یا پلاستیکی را تا پایین مخزن پایین برده و اجازه دهید خنک شود. چوب را بیرون بکشید و سطح یخ زدگی را بخوانید (نشان دهنده سطح نیتروژن است. شکل 4).

با برنامه‌ریزی مرتب میزان حجم مایع مخزن را بررسی کنید. بعد از هر بار چک کردن، گزارشات سطح مایع موجود را نگه دارید. اگر سطح مایع در مخزن سریع‌تر از حد معمول کاهش یابد، ممکن است نشتی وجود داشته باشد.

شکل 5. اندازه گیری سطح نیتروژن مایع در مخزن. (اندازه گیری سطح نیتروژن)

آسیب تانک

هنگام قرار دادن قاشقک‌ها داخل مخزن مراقب باشید و مطمئن شوید کاملا خشک هستند.

 با گذشت زمان یا در اثر برخورد خشن، ممکن است به درب مخزن و یا قاشقک آسیب وارد شود که دیگر آن قابلیت قبلی را نداشته باشند. درصورت ایجاد چنین رخدادی، به دنبال قطعات جایگزین و یا تعمیر آنها باشید. یک درب یا قاشقک معیوب می‌تواند منجر به تبخیر قابل توجهی مایع کرایو شود.

اگرچه فلاسک‌های مایع پتانسیل این را دارند که سال‌ها با مراقبت مناسب دوام بیاورند، اما در نهایت به دلیل از دست دادن خلاء و کاهش عایق بودن مخزن، از کار می‌افتند. رنج تبخیر مخزن می‌بایست به طور منظم باید چک شود. (شکل 8 و7).

ایجاد برفک روی پوسته بیرونی نشان‌دهنده این است که فرو رفتگی و آسیب روی پوسته بیرونی، مواد عایق بین 2 جداره داخلی و بیرونی را فشرده کرده است و در نتیجه گرما محیط به داخل منتقل می‌شود.

یخ اطراف کلاهک نشان می‌دهد که ممکن است خلاء آهسته نشت داشته باشد. این در تانک‌های قدیمی بیشتر دیده می‌شود. برای جلوگیری از آسیب بیشتر محتویات داخل مخزن، سریعا جهت تعمیر یا تعویض مخزن اقدام نمایید.

یخ‌زدگی کامل پوسته بیرونی نشانگر از بین رفتن خلاء مخزن است. در این صورت بلافاصله اقدام کنید. از دست دادن کامل خلاء به معنی این است که کمتراز چند ساعت برای انتقال محتویات داخل مخزن به ظرف دیگر قبل از تبخیر کامل مایع داخل مخزن فرصت خواهید داشت.

فلاسک مایع
شکل 6. قاشقک وارد شده در گردن مخزن باید به صورت مناسب قرار گیرد و هنگام جایگزاری خشک شود. ( ساختار گردن یک مخزن.)
فلاسک مایع
شکل 7. تجمع یخ در اطراف درب مخزن نشان دهنده نشت آهسته تا شدید است. (تجمع یخبندان روی کلاهک)
فلاسک مایع
شکل 8. تشکیل یخ زدگی روی پلاگین، که نشان دهنده مخزن نیتروژن مایع به شدت آسیب دیده است. (تشکیل یخ زدگی روی دوشاخه)

دستگاه برداشت و افزایش فشار مایعات

دستگاه برداشت مایع، با ایجاد فشار مناسب کاری خروج مایع را از فلاسک فراهم می‌کند. این دستگاه مستقیماً به فلنج مخصوص گردنی فلاسک متصل می‌شود. دبی این دستگاه، 8 لیتر بر دقیقه و فشار کاری آن  0.5 بار (7.25 psig) است. این دستگاه اغلب برای کرایوتراپی پزشکان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فلاسک مایع

پایه چرخدار

این پایه وزن فلاسک را پشتیبانی می‌کند در حالی که شما با خیال راحت دستگاه را جا به جا می‌کنید. این واحد دارای پنج چرخ با چرخ‌های چرخان بلبرینگ است.

فلاسک مایع
فلاسک مایع